อันตรายจากการกินยาฆ่าเชื้อผิดวิธี

คนส่วนใหญ่มักเข้าใจว่า ยาฆ่าเชื้อ กับ ยาแก้อักเสบ คือยาตัวเดียวกัน เช่นเมื่อเป็นหวัดเจ็บคอ ก็มักจะหาซื้อยาแก้อักเสบมารับประทานเอง เพราะเข้าใจว่าไข้หวัดเกิดจากการติดเชื้อจึงหาซื้อยาเพื่อให้หายไวขึ้น ซึ่งในความจริงแล้วไข้หวัดอาจเป็นได้ทั้งจากเชื้อไวรัสและแบคทีเรีย

ยาฆ่าเชื้อหรือยาปฏิชีวนะ เป็นยาที่ใช้ฆ่าเชื้อหรือยับยั้งการเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย ไม่สามารถฆ่าเชื้อไวรัส แก้อาการอักเสบหรือแก้ปวดได้เหมือนการกินยาแก้อักเสบ เช่น ยาลดไข้ ยาแก้ปวด ดังนั้นยาฆ่าเชื้อและยาแก้อักเสบจึงไม่ใช่ยาตัวเดียวกัน โดย 3 กลุ่มโรคที่ไม่จำเป็นต้องใช้ยาปฏิชีวนะ คือ โรคหวัด โรคอุจจาระร่วงเฉียบพลัน แผลสด

อันตรายจากการกินยาฆ่าเชื้อผิดวิธี

1. แพ้ยา หากแพ้ยาไม่มากอาจมีอาการมีผื่นคัน แต่หากเป็นมากอาจเกิดเป็นแผลหลุดลอกหรือเป็นรอยไหม้หรือรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต
2. เกิดโรคแทรกซ้อน ยาปฏิชีวนะจะฆ่าทั้งเชื้อแบคทีเรียก่อโรคและแบคทีเรียดีมีประโยชน์ในลำไส้ และหากแบคทีเรียดีก็อาจทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนได้
3. เชื้อดื้อยา การซื้อยากินเองอย่างพร่ำเพรื่อโดยไม่มีข้อบ่งใช้ อาจกระตุ้นให้เกิดเชื้อแบคทีเรียกลายพันธุ์เป็นเชื้อดื้อยา

แนวทางการรับประทานยาฆ่าเชื้อให้ปลอดภัย

1. หากคิดว่าต้องใช้ยาฆ่าเชื้อ ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจรักษาที่ถูกวิธี
2. เมื่อได้รับยาฆ่าเชื้อมาแล้ว ให้รับประทานตามฉลาก ตามคำแนะนำ และต้องรับประทานยาติดต่อกันจนหมดและต่อเนื่อง หากรับประทานยาไม่ต่อเนื่อง เพราะคิดว่าหายดีแล้วและหยุดยาเอง จะทำให้ร่างกายสะสมเชื้อดื้อยา ซึ่งในท้ายที่สุดก็จะเสี่ยงเป็นโรคเชื้อดื้อยา และอาจเจ็บป่วยรุนแรงกว่าเดิม

ที่มา : คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
https://www.rama.mahidol.ac.th/ramachannel/infographic/common-mistakes-in-using-antibiotics