เลือกยาสีฟันอย่างไรดี

ไม่มียาสีฟันชนิดใดที่จะผลิตมาให้เหมาะกับทุกคน เพราะแต่ละคนมีปัญหาในช่องปากที่แตกต่างกันไป โรคที่เกิดในช่องปากต่าง ๆ จะเกิดจากเชื้อโรคต่างชนิดกัน แต่แหล่งที่เชื้อโรคสะสมอยู่เป็นที่เดียวกันหมด คือ ในแผ่นคราบจุลินทรีย์ (plaque) ซึ่งจะถูกกำจัดออกได้ด้วยการแปรงฟันและทำความสะอาดซอกฟันอย่างถูกวิธี โดยมียาสีฟันเป็นตัวช่วยให้การแปรงฟันให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น

ส่วนประกอบพื้นฐานในยาสีฟัน

• ฟลูออไรด์ (Fluoride) ปริมาณไม่เกิน 1,000 ppm (ตามข้อกำหนดของ อย. หรือ ADA) โดยจะเข้าไปทำให้เคลือบฟันแข็งแรง ป้องกันการถูกกัดกร่อนจากกรดที่เชื้อแบคทีเรียสร้างขึ้น
• สารขัดฟัน (Mild Abrasive) เป็นผงละเอียดช่วยกำจัดคราบอาหารและคราบสีบนตัวฟัน
• สารเพิ่มความชื้น (Humectants)
• สารเพิ่มความข้นหนืด (Thickening Agent or Binder)
• สารชำระล้าง (Detergent) ทำให้เกิดฟอง
• สารเพิ่มรส (Flavoring Agent) เป็นสารให้ความหวานแต่ไม่ทำให้ฟันผุ

สารปรุงแต่งอื่นเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในยาสีฟัน

• สารลดการเสียวฟัน เช่น Potassium nitrate, Strontium chloride
• สารลดการอักเสบของเหงือก เช่น Triclosan, Stannous fluoride, สมุนไพรต่าง ๆ
• สารป้องกันการเกิดคราบหินปูน เช่น Pyrophosphates, Zinc citrate, Tricolsan
• สารขจัดคราบบนตัวฟัน เช่น Modified silica abrasives or enzymes
• สารช่วยซ่อมแซมผิวเคลือบฟัน เช่น Calcium Sodium phosphosilicate

การพิจารณาเลือกยาสีฟันที่เหมาะสม

ผู้ใช้ต้องทราบปัญหาในช่องปากที่มีอยู่ก่อน และใช้ยาสีฟันช่วยป้องกันเพิ่ม แต่ต้องใช้ควบคู่ไปกับการรักษาความสะอาดที่ถูกวิธีและไปพบหมอฟันตามปกติ ยาสีฟันที่คนอื่นบอกว่าดีนั้นอาจไม่เหมาะกับเราเสมอไป หากใช้แล้วเกิดอาการผิดปกติหลังจากใช้สักระยะหนึ่ง เช่น การรับรสอาหารเปลี่ยนไป เยื่อบุช่องปากหรือริมฝีปากแห้งหรือแดง เยื่อบุช่องปากลอกเป็นเยื่อขาว ๆ ปวดแสบปวดร้อนเวลาทานอาหารรสจัด ปวดไปทั้งปากโดยไม่สามารถระบุซี่ฟันได้ ฯลฯ ควรหยุดและเปลี่ยนยาสีฟันทันที ดังนั้นจึงควรทดลองใช้ยาสีฟัน จนพบยาสีฟันที่เหมาะกับเรา

ที่มา : สภากาชาดไทย
https://redcross.or.th/news/infographics/17951/