เลี้ยงลูกผิดวิธี ส่งผลต่อพฤติกรรมลูก

ปัจจุบันครอบครัวไทยมีจำนวนกว่า 20 ล้านครอบครัว เป็นครอบครัวขยาย 50% ครอบครัวพ่อแม่ลูก 20% เลี้ยงเดี่ยว 10% และอื่นๆ เช่น ครอบครัวข้ามรุ่นหรืออยู่ร่วมกันเป็นชุมชน หัวใจสำคัญในครอบครัว 3 ด้าน คือ ด้านกายภาพ ทำให้สมาชิกในครอบครัวมีที่อยู่อาศัย มีอาหารบริโภค ด้านสภาวะทางจิตใจ ให้ความรักและเข้าใจในครอบครัว และ ด้านปฏิสัมพันธ์ ทั้งในบ้านและนอกบ้าน แต่ด้วยการเลี้ยงดูที่แตกต่างอาจส่งผลต่อพฤติกรรมของลูกในอนาคต ซึ่งเด็ก 10 ขวบแรกสำคัญในการสร้างความสัมพันธ์ ใส่ประสบการณ์ที่ดี ให้ความอบอุ่น และสร้างวินัยในบ้าน

รูปแบบของครอบครัวที่หลากหลายในปัจจุบัน ส่งผลต่อพฤติกรรมของลูก แบ่งเป็น 9 รูปแบบ คือ

1. คุ้มครองปกป้องลูกมากเกินไป ส่งผลให้เด็กขาดความมั่นใจ ตัดสินใจไม่เป็น ขาดภาวะผู้นำ หรือกร่าง
2. บริโภคนิยม เลี้ยงให้อ้วน เด็กเอาแต่ใจ เกิดในครอบครัวฟุ้งเฟ้อ
3. เลี้ยงแบบอวดรวย ขาดความผูกพัน พบในหลายครอบครัว เด็กไม่รักถิ่นฐานของตัวเอง
4. เลี้ยงแบบประคบประหงม เกิดในครอบครัวย้ำคิดย้ำทำ ต้องรักษาพ่อแม่ที่วิตกกังวลกับลูกมากเกินไป
5. เลี้ยงแบบเร่งรัดบังคับ หรือสนับสนุนมากเกินไป
6. เลี้ยงแบบสำลักความรัก ตามใจ ทำให้เด็กขาดความคิดสร้างสรรค์
7. ใกล้ชิดมากเกินไป ขาดพื้นที่ส่วนตัว
8. ครอบครัวหวาดระแวง ไม่อยากให้ลูกออกสู่สังคมภายนอก บางครอบครัวยอมให้ลูกติดเกมเพื่อให้ลูกอยู่ในบ้าน ทำให้เด็กขาดความมั่นใจ
9. ให้อิสรเสรีมากเกินไป เด็กไม่รู้ถูกผิดอยู่ร่วมกับสังคมไม่ได้ บางคนกลายเป็นขโมยทั้งๆ ที่มีฐานะ

พ่อแม่ควรให้ความรักและความอบอุ่น ต้องรู้จักเป็นผู้ฟังที่ดี สะท้อนความรู้สึกที่ดี และเหลาความคิดด้วยคำถามปลายเปิด ให้ลูกสามารถคิดและหาทางออกเองได้ ในขณะที่ภายในบ้านต้องสร้างวินัย มีกติกา แต่ยังคงไว้ซึ่งประชาธิปไตย และยืดหยุ่น พ่อแม่ต้องควบคุมอารมณ์ตัวเองให้ได้ เพราะลูกจะเป็นกระจกเงาเรียนรู้และต้องเข้าใจว่าเด็กไม่ใช่ผ้าขาว อย่าเลี้ยงลูกแบบเปรียบเทียบ ถ้าทำแบบนั้นเด็กบาดเจ็บแน่นอน

ที่มา : ศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน)
https://www.komchadluek.net/kom-lifestyle/368003