โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)

สมองทำงานโดยอาศัยพลังงานจากน้ำตาลกลูโคสและออกซิเจนที่อยู่ในกระแสเลือด ซึ่งสูบฉีดมาจากหัวใจผ่านทางหลอดเลือดสมอง เมื่อเกิดความผิดปกติของหลอดเลือดสมอง เช่น เกิดการตีบหรืออุดตันของหลอดเลือดสมองจะมีผลให้สมองขาดออกซิเจน จึงเกิดภาวะสมองขาดเลือด และเนื้อสมองตายในที่สุด

ในกรณีที่เกิดการแตกของหลอดเลือดสมอง เลือดที่ออกจะกดเบียดเนื้อสมองบริเวณโดยรอบส่งผลให้เกิดอาการทางระบบประสาทขึ้น

สมองแต่ละส่วนมีหน้าที่แตกต่างกัน เมื่อสมองส่วนหนึ่งเกิดการขาดเลือด หรือถูกกดเบียดร่างกายซึ่งถูกควบคุมด้วยสมองก็จะเกิดความผิดปกติตามมา เช่น มีอาการแขนขาอ่อนแรงครึ่งซีก การมองเห็นผิดปกติ มีปัญหาในการใช้คำพูดติดต่อ สื่อสาร เป็นต้น

สาเหตุของโรคหลอดเลือดสมอง

1. หลอดเลือดสมองตีบตันหรืออุดตัน พบได้ประมาณ 70-85% ของโรคหลอดเลือดสมองทั้งหมด
2. หลอดเลือดสมองแตก ทำให้มีเลือดออกมาอยู่ในเนื้อสมอง หรือเยื่อหุ้มสมอง พบประมาณ 15-30% ของโรคหลอดเลือดสมอง

อาการที่น่าสงสัยว่าจะเป็นโรคหลอดเลือดสมอง ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักจะมีอาการอย่างเฉียบพลัน และควรพบแพทย์โดยด่วนเมื่อมีอาการต่อไปนี้

• มีอาการอ่อนแรงที่ใบหน้า เช่นปากเบี้ยว พูดไม่ชัด หลับตาไม่สนิท หรือชาที่ใบหน้า
• มีอาการแขนขาอ่อนแรงอย่างเฉียบพลับโดยมักเป็นครึ่งซีก
• มีอาการแขนหรือขาชาอย่างเฉียบพลัน มักจะเป็นซีกใดซีกหนึ่งของร่างกาย
• พูดไม่ออก หรือฟังไม่เข้าใจ รวมทั้งพูดลำบาก หรือพูดไม่ชัด
• มองเห็นภาพซ้อน หรือมองไม่เห็น
• มีอาการปวดศีรษะอย่างรุนแรงเฉียบพลัน โดยที่ไม่มีสาเหตุ
• มีการเปลี่ยนแปลงของระดับความรู้สึกตัวอย่างรวดเร็ว เช่น ซึมลง เรียกไม่รู้ตัว
• มีอาการวิงเวียนศีรษะ บ้านหมุน
• มีอาการเดินเซ เดินลำบาก การทรงตัวไม่ดีอย่างเฉียบพลัน

การรักษาโรคหลอดเลือดสมอง ที่เกิดจากการตีบหรืออุดตันของหลอดเลือดแบ่งออกเป็น

• การรักษาในระยะเฉียบพลัน
• การป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำด้วยการให้ยาต้านเกล็ดเลือดหรือยาป้องกันการแข็งตัวของเลือด
• การทำกายภาพบำบัด

ที่มา : ศูนย์หลอดเลือดสมองศิริราช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
https://www.si.mahidol.ac.th/center/sirirajstrokecenter/TH/StrokeContent/content/people/What-is-stroke.aspx