แปรงฟัน ตอนไหนดี

ในปากของคนเรา มีคราบจุลินทรีย์ ซึ่งประกอบไปด้วยเชื้อจุลินทรีย์มากมายหลายชนิด ที่เป็นสาเหตุของโรคฟันผุ การแปรงฟัน จึงมีเป้าหมายเพื่อกำจัดคราบจุลินทรีย์ แต่เนื่องจากในปากของเรามีเชื้อจุลินทรีย์มากมาย การเกิดคราบจุลินทรีย์จึงเป็นไปได้รวดเร็วมาก แม้ภายหลังการแปรงฟัน เพียง 5-10 นาที คราบจุลินทรีย์ก็เริ่มก่อตัวใหม่อีกแล้ว ดังนั้น ไม่ว่าจะแปรงฟันวันละ 5 ครั้ง ก็ไม่สามารถกำจัดคราบจุลินทรีย์โดยสิ้นเชิงได้ การแปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง “หลังอาหารเช้าและก่อนเข้านอน” จึงเป็นคำแนะนำสำหรับคนทั่วไป ที่เพียงพอสำหรับผู้ที่เหงือกและฟันปกติ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับทักษะและความสามารถในการแปรงฟันให้ถูกวิธีของแต่ละคนว่ามีมากน้อยเพียงใด

ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการแปรงฟันที่สำคัญ

• แปรงฟันตอนเช้า แล้วจะแปรงก่อนหรือหลังอาหารเช้าดี ซึ่งส่วนใหญ่มักจะแปรงฟันตอนตื่นนอน ก่อนอาหารเช้า แต่แท้จริงแล้วการแปรงฟันในตอนเช้า ควรแปรงหลังอาหารเช้า เพื่อกำจัดเศษอาหารในปากไม่ให้เชื้อจุลินทรีย์ใช้ในการสร้างคราบจุลินทรีย์ได้มากนัก ประกอบกับเป็นการเพิ่มโอกาสให้ฟลูออไรด์จากยาสีฟันทำปฏิกิริยาได้เต็มที่ต่อไปอีก 4-5 ชั่วโมง จนถึงเวลาอาหารกลางวัน และแม้จะเสียความรู้สึกที่ไม่ได้แปรงฟันทันทีตอนตื่นนอนเช้าก็อาจช่วยโดยการดื่มน้ำสะอาด 1-2 แก้ว ก่อนอาหารเช้า และช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานคล่องตัวขึ้นอีกด้วย

• แปรงฟันก่อนนอน เนื่องจากในเวลานอนหลับ ร่างกายของคนเราจะทำงานน้อยลง รวมทั้งต่อมน้ำลายจะหลั่งน้อยลงด้วย อำนาจการชะล้างจากน้ำลายก็ลดลงตามส่วน นอกจากนี้ ระยะเวลาที่นอนของแต่ละคน ก็นานถึง 6-8 ชั่วโมงต่อวัน ดังนั้นเศษอาหาร รวมทั้งคราบจุลินทรีย์ที่สะสมบนฟัน ในปาก ก็มีโอกาสปล่อยสารพิษมาทำลายเหงือกและฟันได้เป็นเวลานานด้วย

การแปรงฟันก่อนนอนจึงเท่ากับเป็นการทำความสะอาดฟัน กระตุ้นเหงือก และลดโอกาสที่เชื้อจุลินทรีย์จะมาทำลายสุขภาพในช่องปากด้วย และยิ่งในกรณีที่ใช้ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ ในการป้องกันโรคฟันผุนั้น การแปรงฟันในช่วงเวลาก่อนนอนนี้ จะเปิดโอกาสให้ฟลูออไรด์ทำปฏิกิริยากับฟันและเชื้อจุลินทรีย์ ได้เต็มที่โดยไม่ถูกรบกวนเป็นเวลานานเท่ากับเวลานอนของท่านด้วย เพื่อสุขภาพและอนามัยในช่องปาก ในการป้องกันโรคฟันผุและเหงือกอักเสบ ควรแปรงฟันวันละ 2 ครั้ง หลังอาหารเช้า และก่อนนอน โดยต้องไม่ลืม “แปรงฟันแปรงเหงือก”

ที่มา : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
https://bit.ly/3t3UlNP