พูดไม่รู้เรื่อง กล้ามเนื้ออ่อนแรง สัญญาณเตือนโรคโมยาโมยา

โรคโมยาโมยา เป็นโรคทางระบบประสาทที่พบไม่บ่อย จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่หลายคนไม่รู้จักโรคนี้ โดยผู้ป่วยจะมีอาการแสดงที่ผิดปกติไปจากเดิม คือ พูดไม่รู้เรื่อง แขนขาอ่อนแรง เหตุที่ผู้ป่วยมีอาการผิดปกติให้เห็นเกิดจากเส้นเลือดใหญ่ที่เลี้ยงสมองส่วนด้านหน้าและด้านข้างทั้งสองข้างเกิดการตีบตัน ทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองได้ไม่เพียงพอ ร่างกายมีการปรับตัวสร้างเส้นเลือดฝอยเล็ก ๆ ไปเลี้ยงสมองแทน เส้นเลือดฝอยดังกล่าวดูเหมือนกลุ่มควันจากการเอ็กซเรย์หลอดเลือดสมอง และเป็นโรคที่รายงานครั้งแรกรวมถึงพบบ่อยในชาวญี่ปุ่น จึงเรียกโรคนี้ว่าโมยาโมยา ซึ่งแปลว่า “กลุ่มควัน” ในภาษาญี่ปุ่นนั่นเอง

สาเหตุของโรคโมยาโมยา

โรคโมยาโมยาพบบ่อยในชาวญี่ปุ่น เกาหลี ในประเทศไทยพบได้ไม่บ่อย ส่วนใหญ่ไม่ทราบสาเหตุ ผู้ป่วยบางกลุ่มจะมีความเสี่ยงของโรคโมยาโมยาสูงกว่าคนทั่วไป ได้แก่ คนที่มีโรคทางความผิดปกติของพันธุกรรม เช่น ดาวน์ซินโดรม ท้าวแสนปม ธาลัสซีเมีย หรือในคนที่เคยรับการฉายแสงที่สมอง เป็นต้น

อาการของโรคโมยาโมยา

ส่วนใหญ่เป็นอาการของสมองขาดเลือด สมองทั้งส่วนด้านหน้าและด้านข้างเกี่ยวข้องกับการทำงานหลายอย่าง ผู้ป่วยจึงมีอาการได้หลายหลาย และอาการอาจจะเกิดเป็นพักๆ โดยเฉพาะเวลาที่มีการหายใจแรงๆ เช่น หอบเหนื่อยจากการออกกำลัง เป็นต้น อาการที่พบได้แก่

• สมองขาดเลือดชั่วคราว ยังไม่ถึงกับสมองตาย ทำให้มีอาการต่าง ๆ อยู่ชั่วขณะ สามารถกลับคืนเป็นปกติได้ในเวลาไม่เกินหนึ่งวัน
• สมองขาดเลือดรุนแรงจนเกิดภาวะสมองตาย เนื่องจากเลือดไปเลี้ยงสมองไม่พอ อาจมีอาการอ่อนแรงครึ่งซีก พูดไม่ได้
• ปวดหัวรุนแรงจากมีเลือดออกในสมอง
• อาการชัก

วิธีสังเกตโรคโมยาโมยา

วิธีการสังเกตว่าเป็นโรคโมยาโมยาหรือไม่ ต้องดูจุดเด่นของโรค คือ อาการอาจเกิดขึ้นกับสมองทั้งสองข้าง โดยอาจแสดงอาการไม่พร้อมกัน เช่น แขนขาซีกซ้ายอ่อนแรงบ้าง แขนขาซีกขวาอ่อนแรงบ้างสลับกันไปมา อย่างไรก็ตามต้องยืนยันด้วยการตรวจเอกซเรย์ดูเส้นเลือดสมอง

การรักษา

การรักษาที่มีประสิทธิภาพคือการผ่าตัดเพื่อให้เลือดไปเลี้ยงสมองได้มากขึ้น เราไม่สามารถแก้ไขบริเวณที่เส้นเลือดสมองใหญ่ตีบตันได้ แต่เราสามารถผ่าตัดทำทางให้มีเส้นเลือดไปเลี้ยงสมองได้เพิ่มมากขึ้น และเพียงพอกับที่สมองต้องการ จึงช่วยป้องกันการเกิดอาการต่างๆที่สำคัญได้แก่ อ่อนแรงเป็นๆหายๆ ปวดศีรษะ เป็นต้น ร่วมกับการรับประทานยากลุ่มแอสไพริน การรักษาดังกล่าวจะช่วยลดการเกิดภาวะสมองขาดเลือด และเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย

ที่มา : คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
https://bit.ly/37WJvSa