โรคติดพนัน Gambling disorder

ในทางการแพทย์ “ภาวะเสพติดการพนัน” เป็นความเจ็บป่วยทางจิตเวช ที่สมาคมแพทย์อเมริกันได้ให้คำจำกัดความในการวินิจฉัยโรคไว้แล้ว เรามาดูกันว่า การเล่นพนันทำให้ป่วยทางจิตเวชได้อย่างไร

คำว่า Compulsive gambling แปลแบบง่ายๆ ก็คือ ย้ำทำเล่นพนัน (เลิกไม่ได้ เสพติด เป็นต้น) บางครั้งก็ใช้คำว่า ภาวะผิดปกติจากการพนัน (Gambling disorder) หรือ เสพติดการพนัน (Gambling addiction) โดยกลไกการเสพติดพนันไปมีผลกระตุ้นสมองส่วนระบบการให้รางวัล (Brain’s reward system) เช่นเดียวกับยาหรือแอลกอฮอล์ ซึ่งเป็นต้นเหตุการณ์ติด โดยงานวิจัยได้พบว่า วงจรการทำงานของสมองของผู้ติดการพนันมีลักษณะที่ต่างจากคนทั่วไป มีการทำงานของสารสื่อประสาทในสมองโดปามีนเสียสมดุล จนสร้างปัญหาทางด้านสุขภาพจิตและจิตเวช ซึ่งผู้ติดการพนันมีแนวโน้มจะมีความสัมพันธ์กับโรคทางจิตเวช อาทิเช่น โรคอารมณ์สองขั้ว (Bipolar disorder) โรคย้ำคิดย้ำทำ (Obsessive-compulsive disorder: OCD) และ ADHD เป็นต้น

การพนันในเพศชายและเพศหญิงมีความแตกต่างกัน โดยพบการเสพติดการพนันในเพศชายมากกว่าเพศหญิง ในขณะที่เพศหญิงมีแนวโน้มที่จะเล่นการพนันแบบที่ไม่ต้องใช้ยุทธวิธี จะเล่นเพื่อหลีกหนีปัญหาชีวิตมากกว่า ในขณะที่เพศชายมีแนวโน้มที่จะมีปัญหาร่วมกับภาวะติดเหล้าหรือทำสิ่งผิดกฎหมายมากกว่า การติดการพนันก่อให้เกิดความบกพร่องในชีวิตทั้งทางด้านจิตใจ ร่างกาย สังคม หรืออาชีพอย่างรุนแรง มีผลกระทบต่อครอบครัวทั้งในแง่ความสัมพันธ์และการเงิน คนทั่วไปที่เล่นการพนันอาจเล่นเพราะรู้สึกสนุกกับการที่ได้เสี่ยง หรือลุ้นที่จะชนะพนัน ในขณะที่บางคนเล่นเพื่อทำให้อารมณ์ตนเองดีขึ้น หรือเพื่อหลีกหนีจากปัญหามรสุมในชีวิต จากการศึกษาพบว่ามีนักพนันประมาณ 8 - 47% ติดสารเสพติดชนิดอื่น เช่น บุหรี่ เหล้า กัญชา ร่วมด้วย และพบกลุ่มอาการทางจิตเวชได้มากกว่าคนทั่วไป เช่น ปัญหาบุคลิกภาพโดยเฉพาะบุคลิกภาพแบบอันธพาล อาการซึมเศร้า การฆ่าตัวตาย โดยพบการพยายามฆ่าตัวตายได้มากถึง 15 - 20% ของผู้ติดการพนัน

เมื่อติดการพนันจะรักษาได้อย่างไร

แม้ว่าการติดการพนันจะเป็นภาวะเรื้อรัง และมักจะกลับเป็นซ้ำได้บ่อยๆ แต่ก็เป็นภาวะที่สามารถรักษาได้ เช่น การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม (cognitive behavioral therapy) การให้คำปรึกษา (counseling) และอาจให้การรักษาด้วยยาคลายกังวล ยาต้านเศร้า ฯลฯ ร่วมด้วย ซึ่งการใช้ยาร่วมกับพฤติกรรมบำบัดจะให้ผลการรักษาออกมาดีที่สุด

ที่มา : กรมสุขภาพจิต
https://bit.ly/3AE2xrs