โรคขี้เต็มท้อง ชื่อตลกแต่อาการไม่ตลก

"โรคขี้เต็มท้อง" เป็นชื่อที่ไม่คุ้นหู แต่เป็นอาการที่พบได้ทั่วไป ซึ่งหลายคนไม่รู้ตัวว่ากำลังเป็นโรคนี้ ระยะที่ผ่านมา "โรคขี้เต็มท้อง" เป็นประเด็นที่ผู้คนให้ความสนใจ ผู้ป่วยจะมีภาวะที่ในท้องมีอุจจาระจำนวนมากเกินไป จนทำให้เกิดอาการผิดปกติกับร่างกาย เรียกอีกอย่างว่า ภาวะอุจจาระอุดตัน หรือ ภาวะท้องผูก นั่นเอง

ภาวะอุจจาระอุดตัน คืออะไร

ภาวะอุจจาระอุดตัน คือ ภาวะที่อุจจาระแห้งและอุดตันบริเวณลำไส้ตรง ปกติในลำไส้ใหญ่มนุษย์ทุกคนจะมีอุจจาระหรือกากอาหารอยู่แล้วตามธรรมชาติ ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะถูกขับถ่ายออกทุกวัน แต่พอมีอุจจาระที่คั่งค้างอยู่ในลำไส้นาน มันจะถูกดูดซึมน้ำออกไปตามธรรมชาติ เมื่อไม่ได้ถ่ายก้อนอุจจาระที่ถูกดูดน้ำออกไปจะแห้งหรือแข็งขึ้นจนไม่สามารถระบายออกมาได้ ส่งผลให้ถ่ายยากเกิดเป็นปัญหาท้องผูกรุนแรงสะสมเป็นเวลานาน จนเรียกว่า “ขี้เต็มท้อง”

กลุ่มเสี่ยงภาวะอุจจาระอุดตัน

กลุ่มเสี่ยงภาวะอุจจาระอุดตัน สามารถเป็นได้ทุกเพศทุกวัย หากมีพฤติกรรมดังนี้

• กลั้นอุจจาระ และถ่ายอุจจาระไม่เป็นเวลา
• ดื่มน้ำไม่เพียงพอ
• รับประทานอาหารที่มีกากใยอาหารน้อยเกินไป
• รับประทานอาหารจำพวกแป้ง น้ำตาล และไขมัน มากเกินไป
• ขาดการออกกำลังกาย ไม่ค่อยเคลื่อนไหวร่างกาย
• เป็นผู้ป่วยที่ไม่สามารถขยับเขยื้อนร่างกายได้สะดวก หรือผู้ป่วยติดเตียง
• ลำไส้ทำงานผิดปกติ
• ผลข้างเคียงจากการรับประทานยาบางชนิด
• โรคประจำตัว เช่น โรคซึมเศร้า อัลไซเมอร์ ทำให้ขาดการดูแลอาหารการกินที่ดีต่อสุขภาพ

อาการของภาวะอุจจาระอุดตัน

• ปวดท้องแบบบีบๆ
• เวียนศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน
• หายใจไม่อิ่ม หายใจไม่ทั่วท้อง
• รู้สึกว่ามีลมในท้องเยอะผิดปกติ ท้องอืด ท้องเฟ้อ ไม่สบายท้อง
• ท้องผูก ไม่ถ่ายหลายวัน
• อุจจาระก้อนเล็ก แข็ง อาจบาดทวารหนักจนมีเลือดปนออกมากับอุจจาระ
• รู้สึกว่าอุจจาระแล้ว แต่ยังไม่สุด ไม่โล่งสบายท้องเหมือนหลังอุจจาระตามปกติ

การรักษาภาวะอุจจาระอุดตัน

เนื่องจากสาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากพฤติกรรม การให้คำแนะนำที่ดีที่สุดคือ การแก้ไขพฤติกรรมที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงเพราะเป็นการแก้ที่ยั่งยืนที่สุด นอกจากนี้แพทย์อาจพิจารณาทำการถ่ายท้องให้ผู้ป่วยในหลายๆ วิธี ตามอาการ

หากมีอาการท้องผูกเรื้อรัง ร่วมกับอาการอื่นๆ เช่น อึดอัดท้อง ท้องอืด คลื่นไส้ อาเจียน ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัยและรักษาอย่างทันท่วงที

วิธีป้องกันภาวะอุจจาระอุดตัน

1. ไม่ควรกลั้นอุจจาระ
2. ดื่มน้ำมากๆ ให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย (จิบน้ำไปเรื่อยๆ ทั้งวัน ไม่ใช่การดื่มน้ำจำนวนมากในครั้งเดียว)
3. รับประทานผักผลไม้ ธัญพืชต่างๆ ให้มากขึ้น เพื่อเพิ่มกากใยอาหาร
4. ลดการรับประทานอาหารที่มีแป้ง น้ำตาล และไขมันสูงจนเกินไป
5. ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ช่วยส่งเสริมการทำงานของระบบขับถ่ายได้

"การเข้าห้องน้ำ" เป็นสุขลักษณะที่สำคัญ ไม่ว่าจะเป็นอุจจาระหรือปัสสาวะ เมื่อปวดแล้วก็ไม่ควรกลั้นเพราะสิ่งที่ถูกระบายออกมาถือเป็นของเสีย หากมีของเสียตกค้างอยู่ในร่างกายก็จะเกิดปัญหาสุขภาพตามมาได้

ที่มา : สสส.
https://bit.ly/3sVU6Dp