ภาวะซึมสับสนเฉียบพลันของผู้สูงอายุ

ภาวะซึมสับสนเฉียบพลัน เป็นภาวะป่วยฉุกเฉินของผู้สูงอายุ โดยจะมีอาการเปลี่ยนแปลงของระดับความรู้คิด และความรู้สึกตัวและการคงสมาธิอย่างรวดเร็ว

อาการแสดงของภาวะซึมสับสนเฉียบพลัน

• อาการชนิด Hyperactive เช่น อาการสับสนวุ่นวาย หลงวัน เวลา และถานที่ จำบุคคลไม่ได้ เห็นภาพหลอน มีอาการหวาดระแวง
• อาการชนิด Hypoactive เช่น ซึม ง่วง นอนหลับมากผิดปกติ ไม่ค่อยทานอาหาร และช่วยเหลือตนเองได้น้อยลง
• ในผู้ป่วยบางรายจะมีอาการสลับไปมาระหว่าง Hyperactive และ Hypoactive ได้

สาเหตุของการเกิดภาวะซึมสับสนเฉียบพลันในผู้สูงอายุ

• ปัจจัยเสี่ยงที่มีอยู่เดิม เช่น อายุที่มากขึ้น โรคประจำตัว ความดันโลหิตสูง เบาหวาน โรคตับ โรคไต โรคเกี่ยวกับระบบหัวใจและหลอดเลือด เป็นต้น
• ผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม
• การเจ็บป่วยเป็นโรคในระยะสุดท้าย
• การได้รับยาหลายชนิด
• ผู้สูงอายุมีความบกพร่องทางการมองเห็นหรือการได้ยิน
• ผู้สูงอายุที่เคยมีภาวะซึมสับสนเฉียบพลันมาก่อน
• ปัจจัยกระตุ้นอื่นๆ เช่น การติดเชื้อ ความผิดปกติของเกลือแร่ในเลือด การได้รับการผ่าตัด การทำหัตถการหลายอย่าง อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ไม่คุ้นเคย ความเจ็บปวด ความเครียด ความวิตกกังวล การอดนอน เป็นต้น

ผลกระทบจากภาวะซึมสับสนเฉียบพลันในผู้สูงอายุ ส่งผลให้ผู้สูงอายุมีความจำเป็นต้องนอนพักรักษาตัวในโรงพยาบาลนานขึ้น และนำไปสู่การเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ เช่น การติดเชื้อที่ปอด การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ มีแผลกดทับ รวมทั้งมีอัตราการเสียชีวิตเพิ่มสูงขึ้นได้ นอกจากนี้ในช่วงที่มีอาการ อาจมีความเสี่ยงต่ออุบัติเหตุ เกิดการหกล้มขึ้นได้

การดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะซึมสับสนเฉียบพลัน

• สร้างสิ่งแวดล้อมที่ดี ได้รับแสงธรรมชาติ
• กระตุ้นให้ผู้สูงอายุได้ช่วยเหลือตนเอง
• ให้ผู้สูงอายุได้รับรู้วันเวลา เข้านอนหัวค่ำ และตื่นเช้าอย่างสดใส
• หมั่นพูดคุย และทำกิจวัตรประจำวัน เพื่อเป็นการกระตุ้นสมอง
• ใช้แว่นตา หรือเครื่องช่วยฟัง เพื่อช่วยให้ผู้สูงอายุทำกิจวัตรประจำวันได้สะดวกขึ้น

ที่มา : รายการศิริราชเพื่อผู้สูงอายุ ตอน มารู้จัก "ภาวะซึมสับสนเฉียบพลัน ในผู้สูงอายุ" กันเถอะ โดย siriraj channel
https://youtu.be/8GKvqZFiZJI