เมื่อน้ำเหลืองไหลออกจากหัวนม

ความผิดปกติที่เกิดจากการไหลของน้ำเหลือง หรือสารที่หลั่งออกจากหัวนม พบได้ประมาณ 3-5% แม้จะพบไม่มาก แต่ต้องได้รับการดูแลเอาใส่ใจ เพราะหากละเลยอาจเกิดปัญหาที่คาดไม่ถึงตามมาได้

โดยทั่วไปเต้านมทั้ง 2 ข้าง จะมีท่อน้ำนมมาเปิดที่หัวนมข้างละ 15 – 20 ท่อ การพบน้ำเหลืองหรือสารใดๆ ไหลออกจากหัวนมนั้น สาเหตุส่วนใหญ่มาจากก้อนเนื้อในท่อน้ำนม หรือการเปลี่ยนแปลงของซีสต์ที่เต้านม แต่อาจมีสาเหตุจากมะเร็งเต้านมได้ ในการตรวจเต้านมด้วยตนเอง แพทย์จะแนะนำให้ตรวจทุกเดือนหลังรอบเดือนหมด เมื่อคลำเต้านมแล้ว ควรใช้นิ้วชี้และนิ้วหัวแม่มือบีบที่ลานนมเบาๆ และรีดเข้าหาหัวนม หากมีน้ำเหลืองในท่อน้ำนม จะเห็นเป็นจุดน้ำขึ้นมาที่หัวนม

วิธีสังเกตความผิดปกติ คือ

• ถ้าลักษณะของน้ำเหลืองที่มีสีออกเป็นสีน้ำนม สีเหลือง หรือสีน้ำตาล และออกพร้อมกันทั้ง 2 ข้าง หรือออกข้างละมากกว่า 1 จุด จะเป็นลักษณะของน้ำเหลืองที่ไม่เกี่ยวข้องกับมะเร็ง
• ลักษณะที่สงสัยว่าอาจเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็ง ได้แก่ การพบน้ำเหลืองออกมาเป็นสีปนเลือด หรือ เป็นเลือด และมักจะออกเพียงรูเดียว หากคลำพบก้อนที่เต้านมร่วมด้วย อาจเป็นกลุ่มที่มีความผิดปกติ เมื่อพบลักษณะดังกล่าวหรือสงสัย ควรมาพบแพทย์ตรวจเต้านมโดยละเอียด เพื่อยืนยันว่าเป็นน้ำเหลืองออกจากท่อน้ำนมจริง ซึ่งแพทย์จะตรวจร่างกาย ส่งตรวจแมมโมแกรม อัลตราซาวดน์ หรือส่งน้ำเหลืองเพื่อตรวจหาเซลล์ที่ผิดปกติ

สำหรับในรายที่มีความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็ง แพทย์จะแนะนำให้ทำการผ่าตัดนำท่อน้ำนมที่มีน้ำเลือดหรือน้ำเหลืองนั้นออกมาตรวจ (microdochectomy) โดยใช้ยาชาเฉพาะที่หรือวางยาสลบ จากนั้นติดตามท่อน้ำนมที่มีสารหลั่งนั้นลึกลงไปในเนื้อนมจนพบจุดท่อน้ำนมที่ผิดปกติ และนำเนื้อเต้านมส่วนนั้นไปตรวจทางห้องปฏิบัติการ เพื่อวินิจฉัยความผิดปกติและรักษาตามอาการของโรคที่ตรวจพบต่อไป

ที่มา : ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
https://si.mahidol.ac.th/th/healthdetail.asp?aid=296